Woah, een jaar geleden alweer startte ik na veel twijfelen met mijn fulltime onderneming! Nou heb ik tussendoor nog 2 maanden gewerkt als barista, voor zo’n 12 uur per week. Maar eigenlijk was dat meer voor de afwisseling dan dat het financieel nodig was. Het was een gek jaar gezien we nog steeds volop in de pandemie bleken te zitten. Maar het was een jaar wat ik zeker niet had willen missen!
In deze (lange!) post ga ik uitgebreid schrijven over hoe ik het afgelopen jaar ervaarde en wat de voor- en nadelen zijn van het fulltime ondernemen. Wellicht wat minder interessant als je zelf niet overweegt om te gaan freelancen, maar voor mij wel eens fijn om alles op een rijtje te zetten.
Over 2020 & 2021
Eerst even een stukje over deze rottige start, want hoewel deze jaren ook wat voordelen hadden die ik later zal bespreken, was het natuurlijk niet de beste periode om te starten. Zo fotografeer ik vooral bruiloften en portretten. Die eerste zijn mijn grootste bron van inkomen en we weten allemaal wat er in 2020 gebeurde. De trouwbranche heeft daar echt enorm onder geleden. In 2021 leek het hoopvol maar ook dat werd al gauw anders. Ik merkte dat mensen huiverig waren om te boeken, om te trouwen, het toch nog een jaartje uitstelden… Heel eerlijk? Ik had wel iets meer verwacht van 2021. Maar helaas, het is niet anders. Tel daar in de winter van 20/21 ook nog de strengste lockdown bij op en nou ja, het was een twijfelachtig jaar. Dat vat het wel goed samen denk ik.
Maar hoe was het jaar nou eigenlijk, wat waren de voordelen? En wat waren nou de nadelen?
Voordelen
- Inkomen:
Gelukkig woon ik in Nederland en hebben we daar een heel goed opvangsysteem. De eerste 3 maanden van dit jaar heb ik gebruik mogen maken van de TOZO – Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers. Dit is vorig jaar tot stand gekomen door de pandemie. Erg dankbaar dat ik hier gebruik van mocht maken!
- Verder heb ik goed rond kunnen komen de afgelopen 12 maanden. Gelukkig konden er nog mondjesmaat bruiloften doorgaan (mijn grootste inkomensbron) en deed ik weer wat meer branding shoots. Op die laatste probeerde ik me wat meer te focussen, maar dat is nog niet helemaal lekker los gekomen. Mijn (bruto) inkomsten zijn een stuk lager dan wanneer ik in loondienst ben, dus sparen doe ik niet echt. Maar ik heb ook geen geld van mijn spaarrekening hoeven te halen, helemaal niks! Op dit moment heb ik zelfs al weer een buffertje voor de winter, om mijzelf dan uit te kunnen betalen. Eerlijk gezegd had ik niet verwacht met zo weinig geld goed rond te kunnen komen. Wel scheelt het flink denk ik dat ik nog niet heel veel leuke dingen heb gedaan dit jaar. Geen festivals, na bijna 2 jaar ein-de-lijk een weekje vakantie, niet op stap… ja dat scheelt wel! En ook weer – in Nederland zijn er best wel prima regels voor kleine ondernemers (vind ik dan).
- Vrijheid – als ondernemer heb je het zelf helemaal voor het zeggen. Ik was al kind zijnde al erg zelfstandig en hecht enorm veel waarde aan mijn vrijheid en aan het zelf in kunnen plannen van mijn tijd. Soms iets teveel denk ik, zo heb ik nooit een relatie en spendeer ik erg veel tijd alleen. Sinds ik vorig jaar tijdens de 1e lockdown wat van die vrijheid heb kunnen proeven merk ik wel dat werken voor een baas me wat lastiger afgaat ;)
- Angsten overwinnen – het nadeel van ondernemer zijn is ook weer dat alles op jou aankomt. Dat is een voordeel én nadeel. Dat betekent dat je soms spannende dingen moet doen: voor jezelf opkomen, mailtjes sturen die niet altijd leuk zijn, je houden aan je prijzen, maar ook dingen als autorijden. Vorig jaar September haalde ik ein-de-lijk mijn rijbewijs. Deze haalde ik puur en alleen voor mijn werk en heb ik dit jaar ook al voor een groot deel van mijn bruiloften gebruikt. Dit had ik nooit gedaan als ik geen bedrijf had! Ik moet zeggen dat ik echt heel erg veel heb geleerd over mijzelf.
- Geld – ondanks dat ik minder geld heb, heeft het geld zoveel meer waarde nu ik het helemaal zelf heb verdiend. Dat geeft echt een boost na elke opdracht. Ik voel me nu juist zoveel rijker.
- Creativiteit – in de winter had ik alle rust en ruimte. Uiteindelijk ben ik toen weer aan het tekenen geslagen, iets wat ik heel veel jaren niet gedaan heb. Grappig genoeg heb ik daar deze zomer weer geen ruimte voor gevoeld, dus dat is wel iets wat ik echt alleen ‘kan’ doen als ik me verveel denk ik? Maar dat zal deze winter vast wel weer komen :)
Ook verkocht ik etsen en ansichtkaartjes, heel leuk! De kaartjes liepen iets minder goed dan gehoopt, maar de etsen gingen supergoed!
En ook maakte ik weer superveel zelfportretten, meer dan elk jaar daarvoor. Ik liet me dit jaar écht inspireren door de natuur en de bloemen. Ook hield ik een bloesemshoot minisessie en ondanks dat meerdere mensen dit doen, voelde dit echt als een eigen project. En ze liepen goed!
Nadelen
- Eenzaam – Ik haalde het al eerder aan in deze post, maar ik doe veel dingen alleen. Als zelfstandige zit je, helemaal in deze tijd, vooral veel thuis. Ik fotografeer natuurlijk op locatie en met mensen, maar het meeste werk doe je thuis achter je computertje. Ik doe ook echt niet elke week shoots. Door de jaren heen hebben mensen mij regelmatig gevraagd waarom ik niet fulltime ging fotograferen. Mijn antwoord was altijd – maar dan zit ik zo alleen thuis! En nu na een jaar kan ik dat alleen maar beamen. Ik mis het hebben van collega’s. Op dit moment verdien ik nog niet genoeg geld maar uiteindelijk zou ik best graag een aparte werkplek willen hebben, gedeeld met wat andere creatieve mensen. Zoiets is wel lastig om te vinden, maar als ik dit werk wil blijven doen de komende jaren wel echt nodig denk ik.
- Onzekerheid – Elke maand is het weer afwachten wat er gaat komen. Vooral begin dit jaar vond ik het wel spannend, helemaal in deze tijden. Ik zal niet liegen: ik deed toch echt minder opdrachten dan ik had gehoopt. Normaal denk je dan nog, ach, het najaar komt nog! Maar we zitten nog steeds in een pandemie en ik vrees er voor: ik denk niet dat dit najaar heel anders gaat zijn dan die van vorig jaar.
En ook: onzekerheid over bruiloften. Vooral als je er zo (financieel) afhankelijk van bent, dan is de druk extra hoog. In deze tijden ben ik dan ook zo bang om verkouden te worden of besmet, dat ik daar echt heel nerveus van kan worden. (Ik ben wel een beetje een neurotisch persoon ;)). Alleen daarom al kan ik niet wachten tot de pandemie voorbij is (al gaat dat voor mijn gevoel nooit meer gebeuren…)
- Onzekerheid 2 – Als je om je heen ziet op social media dat collega’s het allemaal zo druk hebben, kan dat wel eens onzeker maken. Maar ook dat je het gevoel hebt dat je zelf stilstaat. Hoe meer je iets doet, des te beter je zou moeten worden. Maar op een gegeven moment stagneer je soms. Dat gevoel heb ik nu – dat ik verder zou moeten zijn, mijn werk beter zou moeten zijn, maar het een beetje vervalt in de oude truukjes. Heel frustrerend is dat! Maar wat ik ook probeer te zien is dat het nu echt werk is. Soms doe je ook opdrachten die wat minder in jouw straatje liggen. Ik probeer daarvoor te waken, maar het hoort er nu eenmaal bij. Ook al is het mijn passie, het is en blijft ook mijn werk. En werk is nou eenmaal werk.
- Altijd aan staan – Dit geldt natuurlijk ook voor ander werk, maar in mijn vroegere werk in de horeca trok je gewoon de deur dicht en was het klaar. Nu merk ik wel dat ik altijd met dingen bezig ben, of in mijn hoofd, of in het echt. Er is nooit echt rust en weinig afleiding.
- Het gaat niet vanzelf – Ha, nogal wiedes dit he? Gelukkig deed ik in die 12 maanden meer opdrachten dan ik ooit eerder had gedaan! Het stemde me positief, maar wat ik wel heb gemerkt is dat ik hard moet blijven werken om opdrachten binnen te slepen. Vorig jaar startte ik meteen met mijn beste maand ooit en dat gaf me veel vertrouwen. Maar misschien iets teveel?
Conclusie
Wat gaat een jaar toch snel voorbij he? De toekomst blijft onzeker en ik moet zeggen dat ik wel een beetje opkijk tegen deze winter. Weer zo’n donkere winter met veel thuiszitten en weinig opdrachten. Tegelijkertijd kijk ik er ook weer juist naar uit. Om weer wat meer te tekenen en in huis te rommelen.
Wel overweeg ik nog om iets er bij te gaan doen. Het allerliefst zou ik denk ik in de wintermaanden ergens in loondienst werken en de rest van het jaar als zelfstandige. Hoe dat het handigst is is nog even afwachten, want ze staan niet overal te springen op een tijdelijke kracht. Ook wil ik misschien in de winter wat meer focussen op de tekeningen, misschien dat ik dat zo kan gaan combineren. Maar dan blijft het probleem wel dat het een beetje eenzaam wordt. Dat is denk ik nog mijn grootste probleem. Als er geen Corona zou zijn geweest dan was ik een maandje of 2 lekker gaan reizen. Overwinteren in Nieuw-Zeeland of ergens in Zuid-Europa is nog wel iets wat op mijn lijstje staat voor in de toekomst. Hopelijk in 2022!
Dus, heb ik spijt van mijn keuze? Zeer zeker niet! Ik ben dol op de vrijheid die komt bij het ZZP-leven. Ik heb ook weinig vaste lasten, heb geen auto, hypotheek of andere hoge kosten. Ik heb een simpel sociale-huurhuisje en weinig nodig. En met vrijheid heb ik dus ook de vrijheid om weer spontaan eens een baantje te nemen voor een paar maanden. Ik doe dingen graag op gevoel en zo ook ondernemen blijkt maar weer.
Met het ondernemen moet ik veel stappen zetten en mijzelf elke keer weer een schop onder de kont geven. Dat is spannend maar ook heel bevredigend als het lukt.
Volgend jaar
Op naar het volgende jaar! Waar ik dan naar wil kijken? Dingen duidelijker regelen, zoals pensioen en AOV-verzekeringen. Ook wil ik serieus gaan nadenken over een werkplek buiten de deur, verder kijken naar tijdelijke bijbaantjes en me wat meer verdiepen in andere creatieve projecten. Zo zou ik graag wat meer met illustratie willen doen, en wellicht ook nog video. Ik ben nooit iemand geweest die zich maar in 1 ding tegelijk verdiepte, ik houd van afwisseling! Dus waarom alleen fotografie doen?
Mimi says
Wat een waanzinnig mooie foto’s maak je toch! Ik zou gewoon bijna willen trouwen voor dit soort foto’s. Hopelijk wordt het komend ondernemersjaar een heel succesvol jaar voor je. Het is tof je ondernemersavontuur zo te volgen, dank je wel!
Luus says
Wow ja wat ging dat snel voorbij inderdaad. En wat is het mooi om alle foto’s zo bij elkaar te zien!
Ik vind het echt knap hoe je je door het k*t jaar hebt geslagen. Je hebt gewoon je eigen bedrijf gestart in een hele moeilijke tijd en je bent het jaar doorgekomen, dat is echt super! Vooral als je je bedenkt hoe onzeker het al die tijd was, dat lijkt me echt pittig om mee om te gaan.
Ik hoop dat je vanaf nu weer heel veel bruiloften mag doen en mooi werk mag maken, en dat het tweede jaar niet zo’n struggle hoeft te worden. Maar nu weet je wel, je kan het aan!
Angélica says
Dankjewel! Mijn bedrijf zelf startte ik al 4 jaar geleden, niet om te mierenneuken haha maar dat scheelt wel, want daardoor had ik toch al wat klantenbestand enzo zeg maar :) Achteraf gezien denk ik ook wel dat ik eerder al fulltime had kunnen proberen! Maar… zo lopen die dingen nou eenmaal ;)
Ben ook heel benieuwd naar het 2e jaar! Maar dat kan alleen maar beter denk ik :)
Stella says
Gefeliciteerd! Echt heel fijn en super tof dat het ondanks ‘alles’ toch zo goed gaat. Ik kan me de voor- en nadelen ook echt goed voorstellen. Mijn vriend is toevallig 1,5 maand geleden full time gaan freelancen en ik herken onwijs veel in jouw schrijfsel in wat ik bij hem zie. Het lijkt mij ook echt heel leuk om te gaan doen, ooit. Maar ik twijfel soms of ik die stress en onzekerheid wel aankan. Nu nog niet, denk ik. Who knows! Liefs en succes ook weer in de tijd die komen gaat!
elisemayanne says
Herkenbaar dit.. Het is ook vaak eenzaam. Ik ben vaak te lang doorgegaan en heb daar echt van geleerd. Juist de drukste momenten en de dagen dat je super enthousiast bent en alles goed gaat moet je rustig aan doen. Ik probeer nu echt elke avond rond 19:00 niks meer te doen met werk. Ook zijn er momenten dat er stress of onzekerheid is maar zolang je nooit rust neemt kan je ook niet relativeren. En je komt er ook echt achter wie je vrienden zijn. Het is goed om meer in contact te komen met andere zelfstandigen. Dit heeft mij heel erg geholpen. Heel veel succes!
Angélica says
Ha dat klinkt pittig! Ik probeer in de avonden ook niets meer te doen inderdaad, ik merk ook echt dat ik anders slecht slaap!
En ja rust nemen is lastig inderdaad… ik heb gelukkig 1 vriendin die ook ondernemer is maar verder is het wel lastig. Ik mis dat sparren wel! Gelukkig heb ik nog wel wat contacten in de fotografiewereld maar wat meer sparren zou toch fijn zijn.
Bedankt voor je comment, jij ook nog succes! :D
Anne says
Wat een mooie post! Het is zeker een mijlpaal, wow. En inderdaad, het was wel een erg lastig jaar om je helemaal te richten op het ondernemen. Ik vond het mooi om te lezen wat je schreef over de waarde van geld en kan me dat echt wel heel goed voorstellen. Het lijkt me dat het dan op de een of andere manier toch wat meer betekenis krijgt. Ik ben benieuwd wat aankomend jaar je gaat brengen!
Angélica says
Dankjewel!
Ja geld an sich heeft nu wel echt een andere betekenis, zo gek eigenlijk. Ben ook heel erg benieuwd naar komend jaar! Het kan wat mij betreft nog alle kanten op gaan :)
Johanna says
Veel herkenbaars. Overigens ben ik van de gedeelde werkplek teruggekomen. Ik had ook het idee, dat dat leuk was, maar voor mij was het alleen maar stress, concurrentie, mobbing en weinig inspiratie. Misschien heb ik de verkeerde mensen getroffen, maar nu heb ik een eigen atelier in een groot complex met allemaal creativelingen en dat is 1. goedkoper (!) en voor mij persoonlijk veel beter. Als ik een middag met mijn voeten omhoog wil zitten, kan ik dat! Ik ben alleen en zie buiten en bij de keuken / wc toch anderen. Dan kun je met elkaar spreken en kijken waar je iets voor elkaar kunt betekenen. Dus denk er goed over na!
Angélica says
Bedankt voor de tip! Ik zelf wil nog niet elke dag naar ‘kantoor’, maar zoek dus meer een kantoor dan een atelier. Een plek om gewoon lekker te kunnen schrijven, foto’s bewerken.. meer zoiets. Alhoewel een eigen atelier/studio me ook wel goed in de oren klinkt ;) Wie weet wat het gaat worden!
Johanna says
Precies zo iets heb ik ook. Een ruimte waar ik kan doen, wat ik wil. Maar pas op, soms ga ik ook braaf elke dag om dezelfde tijd, en dan plotseling bedenkt ik me, waarom? Het wordt dan een sleur. Eén nadeel is momenteel, dat mijn spullen waarmee ik bezig ben, altijd op de verkeerde plek liggen. Soms werk ik thuis, soms daar. Succes!
Irene says
Wow is het al een jaar? Hoera! Lijkt me niet simpel in deze tijd maar je doet het toch maar mooi! :) Ik zou zelf de vrijheid enorm fijn vinden maar dan ook weer erg stressen om al het geregel en het financiële plaatje. Ik lees je stukjes over ondernemen graag. Ik duim voor een fijne winter!